ส่วนสูงกับช่วงอายุ หยุดสูงตอนไหน วิธีเพิ่มความสูงแต่ละช่วงวัย

หยุดสูงตอนไหน เป็นคำถามที่หลายคนอาจจะเคยคิดและสงสัยกันว่า ความสูงของคนเรานั้นจะหยุดสูงเมื่ออายุเท่าไร ? และควรจะทำอย่างไรให้ความสูงเพิ่มขึ้นตามช่วงวัยอย่างเหมาะสม โดยเฉพาะพ่อแม่ที่มักจะเป็นกังวลเกี่ยวกับความสูงของลูกว่า สามารถเพิ่มโอกาสสูงได้อีกไหม ? ลูกจะหยุดสูงตอนไหน ช่วงอายุเท่าไร ? ลูกอายุเท่านี้ตัวเล็กเกินไปหรือวิธีการใดที่จะให้ลูกสามารถตัวสูงสมวัยได้อีกหรือเปล่า ?  วันนี้เรามีคำตอบที่จะช่วยไขข้อข้องใจเกี่ยวกับความสูงทั้งหมดว่า เด็กในวัยนี้ควรจะสูงเท่าไร และมีวิธีการเพิ่มโอกาสสูงในแต่ละช่วงวัยอย่างไร

มายาคติเรื่องเกี่ยวกับความสูง

ผู้ปกครองหลายคนเชื่อว่าตนเองสามารถประเมินเองได้ว่าลูกจะหยุดสูงตอนไหน โดยดูจากประวัติความความสูงความสูงของพ่อแม่เพียงอย่างเดียว แต่ความจริงแล้วมีปัจจัยอื่นอีกมาก แน่นอนว่าแม้พันธุกรรมจะมีผลต่อความสูง แต่การดูแลสุขภาพและโภชนาการก็มีส่วนสำคัญไม่แพ้กัน

ปัจจัยที่ส่งผลกับความสูงของเด็กจนถึงวัยรุ่น

ความสูงนั้นในช่วงขวบเเรกเด็กจะมีอัตราความสูงที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วมาก โดยความสูงของคนเรานั้นจะขึ้นอยู่กับ 3 ปัจจัยหลัก ดังนี้ 

• พันธุกรรม : ถือเป็นสาเหตุหลัก และแก้ไขได้ยากที่สุด เนื่องจากเทคโนโลยีทางการแพทย์ยังไม่พัฒนาไปถึงขั้นที่สามารถปรับเปลี่ยนรหัสทางพันธุกรรมได้ ดังนั้นหากฝ่ายพ่อและแม่ตัวเล็ก ลักษณะทางพันธุกรรมนี้ก็อาจจะส่งต่อไปสู่ลูกได้ แต่ถึงแม้ว่าพันธุกรรมจะเปลี่ยนไม่ได้ เราก็สามารถปรับการใช้ชีวิตได้ เช่น หากเด็กได้รับการดูแลที่ดี มีการส่งเสริมเรื่องโภชนาการที่ดีและออกกำลังกายอย่างเหมาะสมก็มีผลต่อการบำรุงและพัฒนาการเจริญเติบโตของมวลกระดูกจึงสามารถสูงขึ้นได้เช่นกัน 
• ฮอร์โมน ได้แก่ โกรทฮอร์โมน (Growth Hormone) ซึ่งหน้าที่ของฮอร์โมนชนิดนี้ คือ เพิ่มอัตราการเจริญเติบโตของเซลล์และเนื้อเยื่อภายในอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย  ส่งผลให้มวลกระดูกมีความแข็งแรงมากขึ้นมีขนาดใหญ่มากขึ้นและทำให้สูงขึ้นได้ 
• โภชนาการ : เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลโดยตรงต่อการเจริญเติบโต โดยเฉพาะในช่วงวัยเด็กถึงวัยรุ่น สารอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตด้านความสูง ประกอบด้วย แคลเซียมที่ช่วยในการสร้างและเสริมความแข็งแรงของกระดูก โปรตีนจำเป็นต่อการสร้างเซลล์และการเจริญเติบโต และวิตามินดีช่วยในการดูดซึมแคลเซียม

ส่วนสูงโดยเฉลี่ยของเด็กหญิงและเด็กชาย

• แรกเกิด – 1 ปี  อัตราการเพิ่มของความสูง  23 – 27 เซนติเมตร/ต่อปี
• 1 – 2  ปี  อัตราการเพิ่มของความสูง  10 – 12  เซนติเมตร/ต่อปี
• 2 – 4  ปี  อัตราการเพิ่มของความสูง  6 – 7  เซนติเมตร/ต่อปี
• 5-12 ปี  อัตราการเพิ่มของความสูง  4 – 5.5  เซนติเมตร/ต่อปี
• วัยรุ่นหญิง อายุ 13-18 อัตราการเพิ่มของความสูง  7 – 10  เซนติเมตร/ต่อปี
• วัยรุ่นชาย อายุ 13- 18 อัตราการเพิ่มของความสูง  8 – 12  เซนติเมตร/ต่อปี

จากข้อมูลเฉลี่ยด้านบนจะพบว่า ในช่วงวัยรุ่นนั้นความสูงจะมีอัตราเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจนเห็นการเปลี่ยนเเปลงที่ชัดเจน ทางการแพทย์เรียกว่า “Pubertal Growth Spurt” ดังนั้นหากจะเพิ่มความสูง ช่วงอายุประมาณนี้ถือว่าเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมและได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด 

ไขความลับ หยุดสูงตอนไหน ทั้งผู้ชายและผู้หญิง

หยุดสูงอายุเท่าไร เป็นสิ่งที่หลาย ๆ คนอยากรู้มากที่สุด เพราะพัฒนาการในด้านความสูงของเพศหญิงกับเพศชายมีไม่เท่ากัน ถ้าเทียบกันระหว่างเด็กผู้หญิงและเด็กผู้ชาย ช่วงแรก ๆ นั้นจะเห็นว่า เด็กผู้หญิงจะสูงขึ้นอย่างรวดเร็วจนสูงกว่าเด็กผู้ชาย แต่เมื่อเริ่มเข้าสู่อายุ 12-13 ปีหรือหลังจากมีประจำเดือนครั้งแรก จะเห็นพัฒนาการด้านความสูงที่ช้าลงจนกระทั่งถึงอายุประมาณ 16-18 ปีก็จะหยุดเพิ่มความสูง

ในฝ่ายของเด็กผู้ชายในช่วงแรก ๆ จะเห็นเหมือนสูงช้า ตัวเล็กแกร็นกว่าเด็กผู้หญิง แต่เมื่อไหร่ที่พัฒนาจนเข้าสู่วัยรุ่นจะมีส่วนสูงที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว และจะค่อย ๆ หยุดความสูงอยู่ที่ อายุประมาณ 20-22 ปี แต่ในบางรายอาจจะหยุดที่ 25 ปี  

วิธีเพิ่มโอกาสสูงให้เหมาะสมแต่ละช่วงวัย

1. นอนหลับพักผ่อน

การนอนหลับให้เพียงพอต่อวัน เป็นวิธีง่าย ๆ แถมทำได้ไม่ยาก แต่ได้ผลลัพธ์จริง!! เพราะโกรทฮอร์โมน (Growth Hormone) จะหลั่งก็ต่อเมื่อเวลาเราหลับอย่างสนิท ดังนั้นหากต้องการสูงเร็ว ๆ ควรจะนอนหลับให้เพียงพอ และเวลาที่เหมาะสมสำหรับการนอนที่สุดก็คือ 22.00 น. และควรนอนหลับให้เพียงพอต่อพัฒนาการในช่วงวัยได้ดังต่อไปนี้ 

• แรกเกิด – 1 ปี ควรนอนให้ได้ประมาณ 13.75 ชั่วโมง และควรนอนหลับแบบ Sleep nap (นอนระยะสั้น ๆ ประมาณ 15-20 นาที) ประมาณ 2 งีบต่อวัน 
• 2 ปี ควรนอนให้ได้ประมาณ 13 ชั่วโมง และควรนอนหลับแบบ Sleep nap (นอนระยะสั้น ๆ ประมาณ 15-20 นาที) ประมาณ 1 งีบต่อวัน
• 3 ปี ควรนอนให้ได้ประมาณ 12 ชั่วโมง และควรนอนหลับแบบ Sleep nap (นอนระยะสั้น ๆ ประมาณ 15-20 นาที) ประมาณ 1 งีบต่อวัน
• 4 ปี ควรนอนให้ได้ประมาณ 11.5 ชั่วโมง
• 5-9 ปี ควรนอนให้ได้ประมาณ 10-11 ชั่วโมง
• 10-15 ปีขึ้นไป ควรนอนให้ได้ประมาณ 9-10 ชั่วโมง

ถึงแม้ว่า เราจะควบคุมการหลั่งของโกรทฮอร์โมนไม่ได้ แต่เราสามารถเพิ่มปริมาณการหลั่งของโกรทฮอร์โมนได้มากขึ้น โดยสามารถอ่านต่อจาก วิธีเพิ่มโกรทฮอร์โมนตรงนี้เลยค่ะ 

2. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์

เน้นการทานแคลเซียม  ซึ่งเป็นเหตุผลเบสิกที่ใครหลาย ๆ คนก็ทราบกันดีว่า สารอาหารที่จำเป็นต่อความสูงคือ แคลเซียม การทานอาหารที่อุดมไปด้วยแคลเซียมนอกจากจะช่วยเพิ่มความสูงแล้ว ยังจะช่วยเสริมสร้างมวลกระดูกให้แข็งแรง ไม่เปราะหักง่ายอีกด้วย อาหารที่เต็มไปด้วยแคลเซียมได้แก่ นม งา คะน้า บรอกโคลี น้ำส้ม ข้าวโอ๊ต ถั่วขาว ปลาซาร์ดีน ถั่วแระ และนมถั่วเหลือง แต่บางคนอาจจะคิดว่า สารอาหารที่เหมาะสำหรับเพิ่มความสูงนั้นมีแค่แคลเซียมเพียงอย่างเดียว แต่ความจริงแล้วสารอาหารที่สำคัญอีกอย่างที่ละเลยไม่ได้เลยก็คือ “โปรตีน” เนื่องจากโปรตีนจะช่วยเข้าไปบำรุงและซ่อมแซมร่างกายส่วนที่สึกหรอ แต่ควรที่จะเลือกทานเฉพาะโปรตีนไขมันต่ำ เช่น เนื้ออกไก่ ปลาแซลมอน กรีกโยเกิร์ต เนยถั่ว เต้าหู้ต่าง ๆ หลีกเลี่ยงการทานอาหารไขมันสูงเพราะจะทำให้เกิดไขมันสะสม ทำให้สุขภาพไม่ดี

3. ออกกำลังอย่างสม่ำเสมอ

การเล่นกีฬาหรือการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอนั้น ไม่เพียงส่งผลให้ร่ายกายแข็งแรง มีกล้ามเนื้อที่สมบูรณ์สวยงามแล้ว ยังมีส่วนช่วยในด้านการพัฒนากระดูกโดยเฉพาะข้อต่อซึ่งหากบำรุงดี ๆ ก็จะทำให้ความสูงพุ่งพรวดอย่างรวดเร็วแบบไม่น่าเชื่อเลยค่ะ ดังนั้นควรจะเน้นการออกกำลังกายที่เหมาะกับการเพิ่มความสูงเช่น กระโดดเชือก (วันละ 30 นาที) และบาสเกตบอล (วันละ 1 ชั่วโมง) 

ทำไมต้องให้แพทย์ดูแลความสูงลูกสม่ำเสมอ ?

ประโยชน์ของการติดตามว่าลูกจะหยุดสูงตอนไหน หากให้แพทย์เป็นผู้ประเมินการเจริญเติบโตอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยทุก 6 เดือน จะส่งผลให้

• ประเมินการเจริญเติบโตตามวัย : แพทย์จะใช้กราฟการเจริญเติบโตมาตรฐานเพื่อดูว่าเด็กมีพัฒนาการเหมาะสมตามวัยหรือไม่
• วางแผนการดูแลที่เหมาะสม : หากพบว่าการเจริญเติบโตช้ากว่าปกติ แพทย์สามารถให้คำแนะนำและวางแผนการดูแลได้ทันท่วงที
• ติดตามผลการดูแล : การพบแพทย์อย่างต่อเนื่องช่วยให้สามารถปรับเปลี่ยนวิธีการดูแลได้ตามความเหมาะสม

ลูกจะหยุดสูงตอนไหนก็ไม่กังวล เพราะมีเมดิก้า เซ็นตอร์เป็นที่ปรึกษา

การพัฒนาด้านความสูงของเด็กแต่ละคนจะแตกต่างกันไปตามพันธุกรรมและการดูแลตัวเอง การที่จะมีความสูงที่ดีนั้นผู้ปกครองต้องดูแลลูกของตัวเองตั้งแต่เด็ก ทั้งเรื่องการนอนหลับที่เพียงพอ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ปัจจัยเหล่านี้จะช่วยให้ร่างกายผลิตโกรทฮอร์โมนได้อย่างเต็มที่ และส่งผลให้มีการเจริญเติบโตที่ดีตามช่วงวัย ซึ่งหากดูแลมาโดยตลอดก็จะไม่ต้องกังวลอีกต่อไปว่าลูกจะหยุดสูงตอนไหน หรือหากยังไม่มั่นใจก็เข้ามาปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการจากเมดิก้า เซ็นเตอร์ได้ เราพร้อมให้คำปรึกษาเสมอ